Chiến thắng Thanh La là cơ sở vững chắc để Trung ương Đảng đón Bác Hồ từ hang Pác Bó (Cao Bằng) về Tân Trào (Tuyên Quang). Trải qua 18 ngày đêm gian nan vất vả, ngày 21/5/1945, Bác Hồ về đến xã Tân Trào (huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang).
Chị Lò Thị Tâm, hướng dẫn viên Khu di tích lịch quốc gia đặc biệt Tân Trào cho biết, trước năm 1945, đình có tên là đình Kim Trận. Sau Cách mạng, thể theo nguyện vọng của nhân dân, đã lấy tên liệt sĩ Phạm Hồng Thái đặt tên cho đình và từ đó đình mang tên Hồng Thái.
Đình Hồng Thái.
Đình Hồng Thái được dựng vào năm 1919, bằng vật liệu thuần gỗ, theo kiểu kiến trúc nhà sàn miền núi, ba gian, hai chái, mái lợp lá cọ. Phía trên có một sàn lửng được chia làm hai phần: Thượng cung là nơi để đồ cúng tế, vọng cung để đồ tế khí.
Gian giữa có câu đối nói về địa thế của đình:
Để giang tả bão linh nguyên hội
Ngọc tỉnh hữu triều thụy khí chung
Dịch:
Sông Đáy vòng bên trái, nguồn linh thiêng tụ lại
Giếng Ngọc chầu bên phải, khí đẹp chung đúc về.
Trước cửa đình có một khoảng sân rộng có nhiều cây cổ thụ như: cây đa, cây gạo..., xa hơn là cánh đồng rộng chạy dài đến chân núi Bòng. Khi về đến Tân Trào, đình Hồng Thái là nơi dừng chân đầu tiên của Người.
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đình Hồng Thái trở thành trụ sở của Ban Bảo vệ an toàn khu và được coi như phòng thường trực của các cơ quan Trung ương đóng quanh vùng, mọi người muốn vào an toàn khu làm việc đều phải qua đình Hồng Thái, xuất trình giấy tờ, có chữ ký của người phụ trách mới được vào.
Có thể thấy, đình Hồng Thái không chỉ là nơi sinh hoạt văn hóa, hội họp của nhân dân địa phương, mà còn là nơi diễn ra những sự kiện lịch sử quan trọng, góp phần vào thắng lợi của cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám và cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Đình Hồng Thái trở thành một trong những biểu tượng của quê hương cách mạng Tân Trào lịch sử và là một trong những di tích quan trọng của Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Tân Trào.
Đến với khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Tân Trào, du khách sẽ được hòa mình với cảnh đẹp, không khí trong lành, như Lán Nà Nưa, Cây Đa Tân Trào, Làng Văn Hóa Tân Lập. Đình Hồng Thái sẽ là một trong những điểm du lịch mà du khách không thể bỏ qua khi về đây.
PV