Khu di tích lịch sử CAND thuộc thôn Đồng Đon, xã Minh Thanh, huyện Sơn Dương; là địa điểm Nha Công an Trung ương chuyển đến đầu tiên và làm việc lâu nhất (từ tháng 4/1947 đến tháng 9/1950). Trong hơn 3 năm ở và làm việc tại đây, Nha Công an Trung ương đã bảo vệ tuyệt đối an toàn cho chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các cơ quan đầu não của Trung ương trong kháng chiến chống Pháp.
Khu di tích lịch sử CAND hiện đang trưng bày 998 hiện vật, ảnh và tài liệu lịch sử, trong đó có 346 hiện vật quý, 106 tài liệu đặc biệt giá trị về lịch sử của toàn ngành CAND và Công an tỉnh Tuyên Quang. Một số hiện vật quý như: Con dấu của Nha Công an trung ương, Chiếc khăn mùi xoa Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng Công an Tuyên Quang (6/1949), Kiếm hai chức năng Bác Hồ dùng trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, Chiếc máy bay AD5 của quân đồng minh nhảy dù xuống Lũng Cò giúp kháng chiến... Tuy số lượng hiện vật và tài liệu lớn, được trưng bày tại nhà Trưng bày và rải rác trong 10 lán của Nha Công an Trung ương trên diện tích rộng 12ha, song hàng ngày từng hiện vật vẫn được CBCS Ban quản lý khu di tích bảo quản, lau chùi sạch sẽ và trân trọng nâng niu như báu vật. Từng tấm ảnh, từng hiện vật đều ẩn chứa, hiển diện truyền thống anh hùng cách mạng, thấm đẫm hy sinh và chiến công của CBCS Công an cùng đồng bào vùng chiến khu Cách mạng.
Công tác bảo tàng tưởng chừng như đơn giản, thế nhưng không có sự say mê, yêu nghề thì khó có thể hoàn thành nhiệm vụ. Công việc đòi hỏi CBCS một tinh thần trách nhiệm cao, tận tuỵ, tỷ mỉ, chính sác và trên hết là hiểu rõ giá trị giáo dục truyền thống, giáo dục đạo đức, giáo dục chính trị tư tưởng đối với lực lượng thông qua nhiệm vụ đang làm.
Ban quản lý khu di tích đặc biệt coi trọng công tác dân vận, phối hợp chặt chẽ với Công an xã Minh Thanh tuyên truyền vận động người dân trong khu vực cùng tham gia bảo vệ an toàn về an ninh trật tự khu di tích, xây dựng vành đai an toàn trong lòng dân và dựa vào dân để hoàn thành nhiệm vụ. Ban quản lý đã xây dựng kế hoạch, phương án cụ thể tăng cường tuần tra, kiểm soát, đảm bảo an toàn cháy nổ, không để mất hoặc hư hỏng hiện vật, tài liệu lịch sử. CBCS thường xuyên nhắc nhở khách thăm quan tự giác chấp hành quy định của khu di tích, giữ gìn vệ sinh và cảnh quan môi trường.
Cán bộ Ban quản lý khu di tích lịch sử CAND thuyết minh và hướng dẫn du khách thăm quan khu di tích
CBCS thường tích cực nghiên cứu tài liệu, sưu tầm tài liệu, hiện vật lịch sử còn lưu giữ trong nhân dân khu vực, Ban quản lý đã phối hợp với Công an các đơn vị, địa phương sưu tầm được 247 hiện vật quý có giá trị lịch của Nha Công an Trung ương trong thời gian đóng tại Minh Thanh và công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, xây dựng lực lượng của Công an nhân dân Việt Nam đang trưng bày. Tượng đài Vì an ninh Tổ quốc cao to, hoành tráng kết hợp với hệ sinh thái đủ các loại cây như: Lát, trò chỉ, kim dao, lim, đa, cọ... cùng thảm cỏ xanh biếc, Khu di tích lịch sử CAND thực sự uy nghi, lộng lẫy giữa đại ngàn của núi rừng chiến khu cách mạng. Mỗi năm khu di tích lịch sử CAND đã đón tiếp hàng ngàn lượt khách đến thăm quan, du lịch.
Trong những ngày tháng Tám lịch sử này, về với khu di tích lịch sử CAND tại xã Minh Thanh mới thấy hết tình cảm thiêng liêng của hàng vạn trái tim đang hướng về cội nguồn khởi phát. Khu di tích lịch sử CAND xã Minh Thanh đã trở thành điểm hẹn du lịch lịch sử - sinh thái thơ mộng cho du khách. Đồng thời là nơi giáo dục truyền thống anh hùng cách mạng, hành hương về nguồn, báo công dâng Bác và giáo dục chính trị tư tưởng cho toàn lực lượng CAND ./.
Trần Thái
Công an tỉnh
