Trong cơ cấu giống bò hiện nay của tỉnh Tuyên Quang có khoảng 75% tổng đàn bò là bò vàng địa phương, có khối lượng trưởng thành thấp, sinh trưởng chậm khối lượng trung bình con đực là 220-250kg và bò cái từ 160-180 kg, tỷ lệ thịt xẻ thấp khoảng 40-42% so với khối lượng sống. Hướng chăn nuôi quảng canh, quy mô nhỏ lẻ đang bộc lộ sự kém hiệu quả. Trong thời gian 36 tháng (từ tháng 12/2021 đến tháng 11/2024), Công ty TNHH MTV Môi trường xanh Tâm Lộc ở Tổ 26, phường Tân Hà (TP Tuyên Quang) đã triển khai thành công dự án "Ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ phát triển chăn nuôi bò thịt cao sản lai BBB (Blanc - Bleu - Belge) tại huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang".
Nhóm thực hiện đề tài khảo sát sức khỏe đàn bò mẹ.
Theo Kỹ sư chăn nuôi thú y Trần Duy Thính, để thực hiện dự án bao gồm chọn lọc đàn bò cái để phục vụ cho lai tạo giống bò thịt chất lượng cao, đảm bảo con lai đạt sự ưu việt cần có về sức khỏe, trọng lượng. Nhóm thực hiện dự án cũng tổ chức bình tuyển, giám định chất lượng giống vật nuôi theo quy định về quản lý giống. Áp dụng quy trình chăn nuôi tốt "Global Gap" nhằm tạo môi trường phát triển chăn nuôi bền vững. Mục tiêu của dự án là đánh giá kết quả xây dựng mô hình nuôi bò thịt cao sản lai từ bò mẹ là bò Zebu, con lai nằm trong chương trình Sind hóa đàn bò và bố là bò 3B nguồn gốc từ Bỉ, để nâng cao năng suất, chất lượng thịt, từ đó nâng cao hiệu quả kinh tế chăn nuôi cho nông hộ.
Bê lai bò 3B có trọng lượng vượt trội so với bê bản địa.
Trong thời gian 3 năm thực hiện đề tài tại xã Nhữ Khê (Yên Sơn) với mức đầu tư 8 tỷ đồng có sự hỗ trợ chuyển giao công nghệ của Trung tâm nghiên cứu Bò và Đồng cỏ Ba Vì (Hà Nội), nhóm thực hiện đề tài đã tạo ra được gần 200 con bê con từ phương pháp thụ tinh nhân tạo. Để nâng cao chất lượng thức ăn, nhóm nghiên cứu, trồng thử nghiệm 7ha diện tích cỏ voi, tạo việc làm cho lao động địa phương, năng suất cỏ theo dự án đạt khoảng 300 tấn/năm, đáp ứng đủ nhu cầu thức ăn cho bò mẹ và bê theo dự án.
Kết quả nghiên cứu đưa giống bò 3B vào lai tạo với bò cái địa phương để tạo con lai nuôi sinh sản và hướng thịt cho năng suất tăng từ 20-25% so với con bò địa phương. Con lai sinh ra có tính thích nghi cao với điều kiện khí hậu khô hạn, nguồn thức ăn không dồi dào cũng như khả năng tài chính hạn chế của người dân trong đầu tư chăn nuôi bò, là hướng đi đúng đắn nhằm nhanh chóng đáp ứng nhu cầu tiêu thụ thịt bò trên thị trường. Trọng lượng bê trung bình 6 tháng tuổi đạt 174kg, 12 tháng tuổi đạt 309kg, 20 tháng tuổi đạt 377kg. Đây là một trong những tổ hợp lai thành công và được nhiều địa phương trong cả nước ứng dụng.
Theo ông Trần Văn Tuyên, Chủ tịch UBND xã Nhữ Khê (Yên Sơn), việc triển khai dự án bò cao sản lai 3B tại địa phương đang mang lại hiệu quả tích cực. Qua theo dõi cùng nhóm thực hiện dự án, đàn bê lai phát triển tốt. Hiện xã đã hướng dẫn người dân đăng ký mua bê con từ dự án, từ đó nâng cao chất lượng đàn bò tại địa phương, nâng cao thu nhập cho người chăn nuôi.
Thức ăn ủ chua để nâng cao dinh dưỡng cho bê lai.
Kỹ sư chăn nuôi thú y Trần Duy Thính khẳng định, trong điều kiện môi trường chăn thả gia súc ngày càng thu hẹp, mô hình chăn nuôi bò lai 3B là hướng đi hiệu quả. Thông qua mô hình từng bước nâng cao hiệu quả kinh tế cho người dân, tận dụng các phụ phẩm nông nghiệp và thích ứng với biến đổi khí hậu đang ngày càng diễn biến phức tạp. Nâng cao chất lượng đàn bò thịt bằng giống bò lai sẽ có nhiều tiềm năng để phát triển và nhân rộng, giúp nâng cao tầm vóc của giống bò thịt tại địa phương, từ đó mang lại thu nhập của người chăn nuôi.
Để đảm bảo chất lượng con giống khi đưa ra nuôi đại trà, trước hết người chăn nuôi cần nắm bắt được quy trình kỹ thuật chăm sóc nuôi dưỡng thịt cao sản, các chu kỳ phát triển của bò, có kỹ thuật trồng thâm canh các giống cỏ có năng suất cao, chế biến thức ăn thô xanh từ những sản phẩm phế phụ phẩm nông công nghiệp làm thức ăn quanh năm cho đàn bò phát triển hiệu quả. Theo số liệu thống kế, hiệu quả sau thực hiện dự án ước đạt khoảng 14 tỷ đồng.
Việc ứng dụng thành công dự án đã góp phần đa dạng hóa nguồn con giống đại gia súc chất lượng cao tại Tuyên Quang. Theo kế hoạch, Công ty TNHH MTV Môi trường xanh Tâm Lộc tiếp tục duy trì và mở rộng phạm vi dự án nhằm hỗ trợ và mở rộng liên kết với các hộ đã tham gia dự án, các hộ khác có nhu cầu để tạo thành chuỗi liên kết bền vững sản xuất hàng hóa, tiến tới đăng ký thương hiệu bò Tuyên Quang.
Biên tập viên Cổng TTĐT tỉnh
